Najczęściej spotykanym rodzajem bólu przewlekłego są zespoły bólowe narządu ruchu towarzyszące takim schorzeniom jak: choroba zwyrodnieniowa stawów, zapalenie stawów, zmiany pourazowe, osteoporoza, układowe choroby tkanki łącznej czy nowotwory.
dr n.med. Magdalena Kocot-Kępska
Ból nowotworowy
Dokładna ocena występowania bólu u chorych na nowotwór jest bardzo trudna. Często dolegliwości bólowe występują już we wczesnych etapach choroby nowotworowej, a w jej fazie terminalnej ból pojawia się u większości chorych.
Przyczyny dolegliwości:
- Bóle spowodowane procesem nowotworowym (rozrost nowotworu, naciek na tkanki).
- Bóle powstałe w wyniku leczenia (leczenie chirurgiczne, chemioterapia, radioterapia).
- Bóle związane z chorobą nowotworową ( bóle mięśniowo-powięziowe, spowodowane odleżynami, zaparciami).
- Bóle koincydencyjne, występujące u chorego na nowotwór, ale niezwiązane z chorobą nowotworową (np. bóle głowy).
W przypadku choroby nowotworowej często mówi się o tzw. bólu totalnym, na który poza wymienionymi przyczynami mają duży wpływ również aspekty emocjonalne takie jak gniew, lęk czy depresja. Często spotykamy się także z sytuacją, że na prawidłowo rozpoznany i leczony ból nowotworowy nakłada się „zakłócenie” w postaci dodatkowych dolegliwości zwanych „bólem przebijającym”.
Ból przebijający – ostry, przemijający ból, który przyjmuje postać napadów i nakłada się
na dotychczas istniejące, stałe dolegliwości towarzyszące danej chorobie. O bólu przebijającym mówi się także w przypadku dolegliwości, które czasem są odczuwane przez chorego („przebijają się”) mimo podjęcia ogólnie skutecznej terapii przeciwbólowej. Swoim nasileniem bóle przebijające przewyższają ból podstawowy. Dotyczą 40-60% chorych leczonych z powodu bólu nowotworowego.
Cechy bólu przebijającego:
- napadowy charakter
- szybkość narastania
- znaczne nasilenie
- krótkotrwałość
Dzięki odpowiednio dobranej farmakoterapii (uwzględniającej schemat stosowania leków przeciwbólowych zwany drabiną analgetyczną WHO) skuteczne leczenie bólu jest możliwe
u ok. 90% pacjentów chorych na nowotwór.
Aby leczenie było skuteczne, należy:
- zastosować odpowiedni lek,
- w odpowiedniej dawce,
- z odpowiednią częstotliwością,
- odpowiednią drogą (preferowane nieinwazyjne drogi podania).
Niektóre rodzaje bólu przewlekłego
Bóle głowy i twarzy
Ból w obrębie głowy i twarzy jest jedną z częstych przyczyn zgłaszania się pacjentów do lekarza. Chorzy odczuwający te bóle trafiają zwykle do lekarzy pierwszego kontaktu, neurologów, laryngologów i stomatologów.
Ból w chorobie nowotworowej
Dokładna ocena występowania bólu u chorych na nowotwór jest bardzo trudna. Często dolegliwości bólowe występują już we wczesnych etapach choroby nowotworowej, a w jej fazie terminalnej ból pojawia się u większości chorych.
Ból w narządzie ruchu
Najczęściej spotykanym rodzajem bólu przewlekłego są zespoły bólowe narządu ruchu towarzyszące takim schorzeniom jak: choroba zwyrodnieniowa stawów, zapalenie stawów, zmiany pourazowe, osteoporoza, układowe choroby tkanki łącznej czy nowotwory.
Ból przebijający w chorobie nowotworowej
Ból przebijający – ostry, przemijający ból, który przyjmuje postać napadów i nakłada się
na dotychczas istniejące, stałe dolegliwości towarzyszące danej chorobie. Dotyczy 40-60% chorych leczonych z powodu bólu nowotworowego.