Najczęściej spotykanym rodzajem bólu przewlekłego są zespoły bólowe narządu ruchu towarzyszące takim schorzeniom jak: choroba zwyrodnieniowa stawów, zapalenie stawów, zmiany pourazowe, osteoporoza, układowe choroby tkanki łącznej czy nowotwory.

dr n.med.Magdalena Kocot-Kępska

Ból w chorobach reumatycznych

1. Choroba zwyrodnieniowa stawów

Zmiany zwyrodnieniowo-zniekształcające stawów określane są ogólnie jako choroba zwyrodnieniowa. Wraz z jej postępami dochodzi do stopniowego zniszczenia chrząstki stawowej. Ból początkowo związany jest z wysiłkiem fizycznym i jest najbardziej dokuczliwy pod koniec dnia. W miarę postępu choroby dolegliwości bólowe pojawiają się także w spoczynku – zarówno w ciągu dnia, jak i w nocy.

Przebieg schorzenia jest zróżnicowany. U części chorych postępujący i stały o znacznym stopniu natężenia, natomiast u innych dolegliwości są niewielkie mimo rozległych zmian w stawie.

Choroba zwyrodnieniowa może umiejscowić się w obrębie kręgosłupa, który jest najczęstszym miejscem występowania zmian zwyrodnieniowych. Podstawowym objawem jest wówczas ból i ograniczenie ruchomości kręgosłupa w odcinku, którego dotyczy proces chorobowy.

Schorzenie może dotyczyć również stawów biodrowych. Zwykle jest ono jednostronne, choć u 20% pacjentów występują schorzenia obustronne. Ból występuje początkowo tylko przy obciążaniu stawów, a następnie pojawia się również w spoczynku. Postępujące ograniczenie ruchomości stawów biodrowych prowadzi do przykurczów i ograniczeń aktywności ruchowej.

Do częstych schorzeń należą także zmiany zwyrodnieniowe stawów kolanowych. Rozpoczynają się zwykle po 40 roku życia i obserwujemy je aż u 75% kobiet. Choroba zwyrodnieniowa może dotyczyć również innych stawów (skokowego, stopy, łokciowego, ręki), choć są to dolegliwości zdecydowanie rzadsze.

2.Osteoporoza

Osteoporoza jest układową chorobą szkieletu, która powoduje stopniowe zmniejszanie masy kości, a w konsekwencji – zwiększoną podatność na ich złamania. Najpoważniejszym następstwem osteoporozy są złamania patologiczne, które dotyczą trzonów kręgów, kości udowej, kości promieniowej, ramiennej oraz miednicy. Dolegliwości bólowe pojawiają się
w wyniku schorzeń struktur kostnych, szczególnie kręgosłupa w odcinku piersiowym
i lędźwiowym. Początkowo ból towarzyszący osteoporozie odczuwamy jedynie po wysiłku fizycznym. W miarę postępu choroby dolegliwości bólowe nasilają się (pojawiają się podczas stania czy nawet siedzenia), zmuszając chorych do pozostawania w pozycji leżącej.

 

 Najczęstsze zespoły bólowe

 

Bóle głowy i twarzy

Ból w obrębie głowy i twarzy jest jedną z częstych przyczyn zgłaszania się pacjentów do lekarza. Chorzy odczuwający te bóle trafiają zwykle do lekarzy pierwszego kontaktu, neurologów, laryngologów i stomatologów.

Ból w chorobie nowotworowej

Dokładna ocena występowania bólu u chorych na nowotwór jest bardzo trudna. Często dolegliwości bólowe występują już we wczesnych etapach choroby nowotworowej, a w jej fazie terminalnej ból pojawia się u większości chorych.

Ból w narządzie ruchu

Najczęściej spotykanym rodzajem bólu przewlekłego są zespoły bólowe narządu ruchu towarzyszące takim schorzeniom jak: choroba zwyrodnieniowa stawów, zapalenie stawów, zmiany pourazowe, osteoporoza, układowe choroby tkanki łącznej czy nowotwory.

Ból przebijający w chorobie nowotworowej

Ból przebijający – ostry, przemijający ból, który przyjmuje postać napadów i nakłada się
na dotychczas istniejące, stałe dolegliwości towarzyszące danej chorobie. Dotyczy 40-60% chorych leczonych z powodu bólu nowotworowego.