Bóle w narządzie ruchu

1. Choroba zwyrodnieniowa stawów

Zmiany zwyrodnieniowo-zniekształcające stawów określane są ogólnie jako choroba zwyrodnieniowa. Wraz z jej postępami dochodzi do stopniowego zniszczenia chrząstki stawowej. Ból początkowo związany jest z wysiłkiem fizycznym i jest najbardziej dokuczliwy pod koniec dnia. W miarę postępu choroby dolegliwości bólowe pojawiają się także w spoczynku – zarówno w ciągu dnia, jak i w nocy.

Przebieg schorzenia jest zróżnicowany. U części chorych postępujący i stały o znacznym stopniu natężenia, natomiast u innych dolegliwości są niewielkie mimo rozległych zmian w stawie.

Choroba zwyrodnieniowa może umiejscowić się w obrębie kręgosłupa, który jest najczęstszym miejscem występowania zmian zwyrodnieniowych. Podstawowym objawem jest wówczas ból i ograniczenie ruchomości kręgosłupa w odcinku, którego dotyczy proces chorobowy.

Schorzenie może dotyczyć również stawów biodrowych. Zwykle jest ono jednostronne, choć u 20% pacjentów występują schorzenia obustronne. Ból występuje początkowo tylko przy obciążaniu stawów, a następnie pojawia się również w spoczynku. Postępujące ograniczenie ruchomości stawów biodrowych prowadzi do przykurczów i ograniczeń aktywności ruchowej.

Do częstych schorzeń należą także zmiany zwyrodnieniowe stawów kolanowych. Rozpoczynają się zwykle po 40 roku życia i obserwujemy je aż u 75% kobiet. Choroba zwyrodnieniowa może dotyczyć również innych stawów (skokowego, stopy, łokciowego, ręki), choć są to dolegliwości zdecydowanie rzadsze.

2.Osteoporoza

Osteoporoza jest układową chorobą szkieletu, która powoduje stopniowe zmniejszanie masy kości, a w konsekwencji – zwiększoną podatność na ich złamania. Najpoważniejszym następstwem osteoporozy są złamania patologiczne, które dotyczą trzonów kręgów, kości udowej, kości promieniowej, ramiennej oraz miednicy. Dolegliwości bólowe pojawiają się
w wyniku schorzeń struktur kostnych, szczególnie kręgosłupa w odcinku piersiowym
i lędźwiowym. Początkowo ból towarzyszący osteoporozie odczuwamy jedynie po wysiłku fizycznym. W miarę postępu choroby dolegliwości bólowe nasilają się (pojawiają się podczas stania czy nawet siedzenia), zmuszając chorych do pozostawania w pozycji leżącej.

3.Bóle kręgosłupa

Ból kręgosłupa może dotyczyć jednego lub kilku jego odcinków. Może także promieniować do odległych okolic – najczęściej kończyn. Bóle kręgosłupa mogą być spowodowane wieloma współistniejącymi ze sobą przyczynami, dlatego właściwe postawienie diagnozy, a tym samym dobór odpowiedniej strategii leczenia, wymaga przeprowadzenia wnikliwych badań.

4.Ból nowotworowy

Dokładna ocena występowania bólu u chorych na nowotwór jest bardzo trudna. Często dolegliwości bólowe występują już we wczesnych etapach choroby nowotworowej, a w jej fazie terminalnej ból pojawia się u większości chorych.

Przyczyny dolegliwości:

1. Bóle spowodowane procesem nowotworowym (rozrost nowotworu, naciek na tkanki).
2. Bóle powstałe w wyniku leczenia (leczenie chirurgiczne, chemioterapia, radioterapia).
3. Bóle związane z chorobą nowotworową ( bóle mięśniowo-powięziowe, spowodowane odleżynami, zaparciami).
4. Bóle koincydencyjne, występujące u chorego na nowotwór, ale niezwiązane z chorobą nowotworową (np. bóle głowy).

W przypadku choroby nowotworowej często mówi się o tzw. bólu totalnym, na który poza wymienionymi przyczynami mają duży wpływ również aspekty emocjonalne takie jak gniew, lęk czy depresja. Często spotykamy się także z sytuacją, że na prawidłowo rozpoznany i leczony ból nowotworowy nakłada się „zakłócenie” w postaci dodatkowych dolegliwości zwanych „bólem przebijającym”.

Ból w narządzie ruchu

Najczęściej spotykanym rodzajem bólu przewlekłego są zespoły bólowe narządu ruchu towarzyszące takim schorzeniom jak: choroba zwyrodnieniowa stawów, zapalenie stawów, zmiany pourazowe, osteoporoza, układowe choroby tkanki łącznej czy nowotwory.

Ból przebijający w chorobie nowotworowej

Ból przebijający – ostry, przemijający ból, który przyjmuje postać napadów i nakłada się
na dotychczas istniejące, stałe dolegliwości towarzyszące danej chorobie. Dotyczy 40-60% chorych leczonych z powodu bólu nowotworowego.