Ważne jest odpowiednie nastawienie psychiczne i ćwiczenie umysłu  –  tak aby umysł stał się Twoim sprzymierzeńcem w walce z bólem.

Ważne, żebyś nie dał/ dała sobie wmówić, że Twój ból jest „tylko w Twojej głowie”.

Owszem, można powiedzieć, że ból powstał w Twojej głowie, a konkretnie w Twoim mózgu.

Jednak to, że nie można znaleźć fizycznej przyczyny Twojego bólu nie oznacza, że jest on jedynie „psychiczny”.

Ból zawiera zarówno aspekt fizyczny (odczucia płynące z ciała), jak i psychiczny (interpretacje, percepcję bólu, emocje z nim związane).

A co najważniejsze ból jest subiektywny. Jeśli go odczuwasz, to on po prostu jest.

Co więcej – nie ma dwóch osób o identycznych doznaniach bólowych. Nawet, gdy wyobrazimy sobie hipotetyczną sytuację, w której dwie osoby zranilibyśmy w nogę w taki sam sposób, ich doznania bólowe mogą się diametralnie różnić! Obiektywnie, czyli pod względem fizycznym, to samo schorzenie, może być subiektywnie odczuwane na zupełnie różne sposoby. Teraz widzisz, jak dużą rolę w odczuciach bólowych odgrywa Twój umysł, nastawienie, czy wcześniejsze doświadczenia z bólem.

prof. dr. n. med. Jan Dobrogowski

Wszystko dzieje się w naszym mózgu

Dlaczego ważna jest dla Ciebie wiedza o roli mózgu w radzeniu sobie z bólem ?

Jaki związek z procesem radzenia sobie z bólem mają te wszystkie informacje o mózgu? Otóż, mogą mieć dla Ciebie bardzo duże znaczenie.

Obszary mózgowe związane z przetwarzaniem informacji bólowej obejmują wzgórze, a także korę mózgową (przede wszystkim obszar somatosensoryczny).

W procesie tym znaczny udział mają też obszary związane z układem limbicznym, czyli obszarem biorącym udział w przetwarzaniu i regulowaniu emocji.

Teraz zapewne domyślasz się, dlaczego dolegliwości bólowe wpływają także na Twój nastrój, czy zachowanie. Nie wynika to tylko z faktu, że ból powoduje złe samopoczucie. Można powiedzieć, że ból i emocje angażują podobne struktury w mózgu, dlatego są tak ściśle ze sobą powiązane.

Szczególnie niektóre struktury układu limbicznego prawdopodobnie w największym stopniu odpowiadają za interakcję pomiędzy funkcjonowaniem naszego umysłu, emocjami a przetwarzaniem bodźców bólowych.

1.Emocje − jak już wspomniano wcześniej, mają znaczny udział w przetwarzaniu informacji bólowej i postrzeganiu bólu. Dzieje się tak, ponieważ w obu przypadkach angażowane są podobne obszary mózgowe należące do układu limbicznego. Co ważne, ogólne stwierdzenie „emocje” obejmuje stany lękowe, a także stany depresyjne.

2. Oczekiwania − kiedy uczysz się nowych rzeczy i zdobywasz nowe umiejętności, bardzo często opierasz się na swoich wcześniejszych doświadczeniach. Badania wskazują, że podobny neuronalny mechanizm dotyczy nabywania przez nas doświadczeń bólowych. Mózg „uczy się” odczuwania bólu poprzez wcześniejsze doświadczenia − ważne są tu zarówno pozytywne doświadczenia (poradziłem/poradziłam sobie z bólem), jak i te negatywne (nie udało mi się poradzić sobie z bólem).

3. Kontrola − badania wskazują, że postrzegana przez nas kontrola nad doznaniami bólowymi obniża aktywność w zakresie obszaru części układu limbicznego odpowiedzialnego za emocje. Aktywność w obrębie tej struktury jest także związana z doznaniami bólowymi.

Ze względu na bliskie powiązania neuronalne emocji, oczekiwań i poczucia kontroli z doznaniami bólowymi, tak ważna jest Twoja samodzielna praca obejmująca nie tylko aspekty fizyczne, ale też psychologiczne. Tak samo, jak ćwiczyć możesz swoje ciało, podobnie możesz wykonywać gimnastykę swojego umysłu. Na tym portalu  znajdziesz wiele wskazówek, które Ci to ułatwią. Jeśli jednak uznasz, że przydałoby Ci się dodatkowe wsparcie z pomocą mogą przyjść różne sposoby pozamedycznego radzenia sobie z bólem. Ich opis także znajdziesz na portalu.

Dlaczego ważna jest wiedza o roli mózgu w radzeniu sobie z bólem?

Ból jest najczęstszym objawem chorobowym, towarzyszącym nam od najmłodszych lat. Spełnia rolę ostrzegawczo-obronną – jest sygnałem, że coś złego dzieje się w organizmie.

Zgodnie z aktualną definicją bólu Międzynarodowego Stowarzyszenia Badania Bólu (ang. International Association for the Study od Pain, IASP) ból jest przykrym doznaniem, związanym z aktualnie występującym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanek, z komponentą czuciową, emocjonalną, poznawczą oraz socjalną.

Na czym polega błędne koło bólu?

Wyobraź sobie, że Twój organizm jest jak skomplikowana maszyna, składająca się z wielu połączonych ze sobą mechanizmów.

Gdy każdy z nich funkcjonuje poprawnie, pozwala Ci to dobrze funkcjonować – możesz swobodnie poruszać się i uczestniczyć w aktywnościach, które sprawiają Ci przyjemność.

Spełniasz się w życiu zawodowym i prywatnym. Na co dzień jesteś w dobrym nastroju i wierzysz, że sprostasz wymaganiom codzienności. Niestety, gdy zmagasz się z bólem przewlekłym, Twoje życie wygląda tak, jakby jeden z tych mechanizmów był skorodowany.