Eksperci alarmują. Problem bólu przewlekłego dotyka ponad 8 milionów Polaków. „Cierpią w ciszy”. Eksperci mówili o tym na 3 dni przed Światowym Dniem Walki z Bólem podczas konferencji prasowej zorganizowanej przez Parlamentarny Zespół ds. Medycyny Bólu w ramach kampanii NIE MUSI BOLEĆ.
Według dr Magdaleny Kocot-Kępskiej prezeski Polskiego Towarzystwa Badania Bólu, aż 1,5 mln osób z bólem przewlekłym deklaruje, że nie byłoby w stanie znieść silniejszego bólu. — Mniej więcej 30 proc. osób cierpiących z powodu bólu, cierpi w ciszy – leczy się samemu lub nie leczy się wcale – podkreśliła ekspertka. Zaznaczyła, że najczęściej ból przewlekły dotyczy osób starszych i kobiet (aż 60 proc. pacjentów z bólem przewlekłym to panie, zwłaszcza starsze i mieszkające na wsi).
O tym, jak ogromny problem stanowi ból przewlekły w Polsce, mówił wiceminister zdrowia Marek Kos. W 2023 r. ponad 3 mln osób stosowało leki z grupy opioidów. Na te leki wydanych zostało ponad 9 mln recept. — To świadczy o skali zjawiska, z jaką mamy do czynienia – powiedział
— Nieleczony ból przewlekły ból niszczy mózgi. Już 20 lat temu stwierdzono, że nieleczony ból krzyża powoduje zmiany w substancji szarej, czyli wpływa bezpośrednio na to jak funkcjonuje mózg – wskazała dr Magdalena Kocot-Kępska.
Przewodnicząca zespołu, posłanka Koalicji Obywatelskiej Elżbieta Polak podkreśliła, że pacjenci z bólem przewlekłym potrzebują lepszego niż obecnie dostępu do leczenia, m.in. w wielokierunkowych poradniach.
Jedynie 17 poradni, które leczą ból posiada certyfikat PTBB. Są to poradnie wielospecjalistyczne – zaznaczyła dr Magdalena Kocot- Kępska. Ponieważ leczą one pacjentów z całego kraju, czas oczekiwania w kolejce, by się dostać do niektórych z nich, wynosi nawet 312 dni.
Ponadto poradnie te są bardzo nierównomiernie rozmieszczone na terenie kraju. W niektórych województwach, jak lubuskie, kujawsko-pomorskie, lubelskie, świętokrzyskie, podkarpackie, wymieniał wiceminister Kos. Przypomniał, że w ciągu ostatnich 8 lat liczba poradni leczenia bólu spadła z 26 do 17. — Chcemy przyspieszyć prace nad takim rozwiązaniem, by poradni leczenia bólu było w Polsce więcej – powiedział.
Prezeska PTBB przypomniała, że zgodnie z obowiązującym od 1 października obwieszczeniem refundacyjnym leki opioidowe są refundowane we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach. Jej zdaniem ujednolicenie refundacji tych leków znacznie poprawia sytuację pacjentów z bólem przewlekłym.
— Ból to najczęstszy objaw w medycynie. Ból ostry jest nam oczywiście potrzebny. Bez niego nie bylibyśmy w stanie przeżyć, bo jest to sygnał ostrzegawczo-obronny. Natomiast ból w chorobach przewlekłych potrzebny nam nie jest – tłumaczyła dr Magdalena Kocot-Kępska. Dodała, że w ostatnim czasie ból przewlekły zaczyna być traktowany nie tylko jako objaw, ale też choroba sama w sobie, jak w przypadku migreny czy fibromialgii.
Zwróciła uwagę na konieczność podniesienia wyceny świadczeń zdrowotnych udzielanych w wielospecjalistycznych poradniach leczenia bólu. — Wycenę świadczeń mamy sprzed wielu lat i nie oddaje ona rzeczywistych kosztów – podkreśliła dr Magdalena Kocot-Kępska.
W jej opinii ogromną bolączką jest to, że Narodowy Fundusz Zdrowia nie płaci za poradę psychologiczną dla wszystkich pacjentów z bólem przewlekłym. Istotne jest również rozszerzenie listy zawodów medycznych uprawnionych do udzielania świadczeń w poradni leczenia bólu, którzy nabyli umiejętność w zakresie medycyny bólu.
— Obecnie musimy zacząć pracować z Ministerstwem Zdrowia nad jakąkolwiek refundacją koanalgetyków stosowanych i rekomendowanych w leczeniu bólu neuropatycznego – zaznaczyła dr Magdalena Kocot-Kępska.
Dodała, że eksperci zajmujący się leczeniem bólu wnioskują również o wprowadzenie bezpłatnych szczepień przeciwko półpaścowi, ponieważ jest to jedyna metoda zapobiegania bardzo bolesnemu powikłaniu tej choroby, czyli neuralgii popółpaścowej.
Ekspert w dziedzinie ochrony zdrowia Marzena Domańska-Sadynica, prezeska Fundacji Eksperci dla Zdrowia podsumowała, że aby poprawić skuteczność bólu przewlekłego w Polsce, konieczne jest stworzenie kilkuetapowej ścieżki pacjenta z bólem przewlekłym — od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, przez wielospecjalistyczną poradnię leczenia bólu (gdy lekarz POZ nie jest w stanie choremu pomóc), aż po specjalistyczne oddziały szpitalne leczenia bólu dla pacjentów w kryzysie bólowym.